Ik hoor deze opmerking regelmatig. Alsof er een keuze gemaakt moet worden, Lean en Agile elkaar uitsluiten of juist het beeld er is dat Lean en Agile alleen in labelling verschillen maar beide over continu verbeteren en een focus op de klant gaan.
De vervolgvraag naar de ervaringen met Lean, waar werkt het goed en waar liggen de uitdagingen, helpt om een beter beeld te krijgen van de situatie.
Lean en Agile zijn geen wondermiddelen voor al je problemen. Het zijn methodologieën – of liever gezegd filosofieën – die je kunnen helpen bij het verbeteren van processen en het verhogen van de efficiëntie en effectiviteit van je teams en organisatie.
Een goed begrip van zowel de overeenkomsten als de verschillen is essentieel om hun volledige potentieel te benutten. In deze blog ga ik hierop in en zie je hoe Agile en Lean elkaar kunnen versterken.
De geschiedenis
Lean is niet zomaar een moderne trend. De principes van Lean vinden hun oorsprong ver terug in de tijd, zelfs zo ver als bij Benjamin Franklin die in de achttiende eeuw het belang van het vermijden van verspilling en onnodige voorraden benadrukte.
Lean en Agile hebben beide oude en diepe wortels, maar wel vanuit verschillende context.
Hoewel de oorsprong van Lean verder terug te vinden is in de tijd, wordt de Japanse productie-industrie van Toyota vaak gezien als de pionier van Lean-principes. De bekendheid onder de naam Lean kwam echter door James Womack en Daniel Jones die hun ontdekkingen van het succes van Toyota hebben vastgelegd in het boek: “The machine that changed the world”. De principes zijn: value, value stream, flow, pull, en perfection. Deze zijn ontstaan uit de behoefte aan waardecreatie en eliminatie van verspilling en inefficiëntie.
Agile, daarentegen, begon in de software-industrie als reactie op de beperkingen van de traditionele, rigide projectmanagementmethodes zoals de watervalmethode. Het Agile Manifesto met vier waarden en twaalf principes, geformuleerd in 2001, benadrukt flexibiliteit, snelle feedback en de focus op de waarde van menselijke interactie als rijkste vorm van kennisoverdracht.
De overeenkomsten
De kernelementen van Lean en Agile delen veel overeenkomsten die bijdragen aan het verhogen van de algehele klanttevredenheid.
- Klantgerichtheid
Zowel Lean als Agile zetten de klant centraal in hun filosofieën. In Lean wordt dit benadrukt door het concept van waardestroom, waarbij elk aspect van de productie geëvalueerd wordt op zijn waarde voor de klant. Verspilling (alles wat geen waarde toevoegt voor de klant) moet worden geëlimineerd. Een uitgebreid plan terwijl de toekomst complex en onzeker is, is in de ogen van Agile een vorm van verspilling. Liever integreert Agile continu feedback van klanten in het ontwikkelingsproces, wat zorgt dat producten en diensten nauw aansluiten bij de klantwensen en -behoeften.
- Continue verbetering
Kaizen, of continue verbetering, is een hoofdbestanddeel van Lean denken. Dit principe moedigt voortdurende evaluatie en verbetering van processen aan. Agile deelt dit principe: “op vaste tijden onderzoekt het team hoe het effectiever kan worden en past vervolgens zijn gedrag daarop aan”.
- Respect voor mensen
Lean benadrukt het belang van respect voor mensen en het betrekken van alle medewerkers bij het verbeteringsproces. Deze benadering erkent dat werknemers die dagelijks met de processen werken, het best in staat zijn om verbeterkansen te identificeren. Agile promoot een vergelijkbare waarde door teamwerk en samenwerking te benadrukken, en door teams een grote mate van autonomie en verantwoordelijkheid te geven in hoe werk wordt uitgevoerd.
- Flow-efficiëntie
Lean streeft naar het optimaliseren van de flow binnen productieprocessen, verminderen van de doorlooptijden en verhogen van de efficiëntie. Agile focust ook op het behouden van een constante workflow in een duurzaam tempo. Teams blijven werken aan de hoogst geprioriteerde items op basis van waarde en inspanning.
- Empowerment van Teams
Zowel Lean als Agile benadrukken het belang van het geven van beslissingsbevoegdheid en verantwoordelijkheid aan teams. In Lean wordt verwacht dat teams hun processen analyseren en verbeteren. In Agile worden teams empowered om beslissingen te nemen over hoe ze het werk het beste kunnen uitvoeren, wat leidt tot meer betrokkenheid en vaak hogere productiviteit.
Zoek de verschillen
Hoewel er meer overeenkomsten zijn, is er ook een heel duidelijk verschil tussen Lean en Agile. Het grootste verschil ligt in hun primaire toepassingsgebied en de manier waarop ze omgaan met verandering en efficiëntie.
Lean is gefocust op het stroomlijnen en optimaliseren van bestaande processen voor maximale efficiëntie, terwijl Agile gericht is op het flexibel en adaptief beheren van waardecreatie in snel veranderende omgevingen.
Een nuttig hulpmiddel om te bepalen wanneer Lean of Agile het meest geschikt is, is onderstaande Stacey Matrix.
Deze matrix helpt organisaties de complexiteit en onzekerheid van hun projecten te beoordelen.
In een omgeving met een hoge mate van voorspelbaarheid – simpele en gecompliceerde projecten – heb je wellicht meer baat bij Lean. In complexe omgevingen waar snelle veranderingen plaatsvinden, zie je dat Agile meer wordt toegepast.
In een crisissituatie met een complex probleem, vinden we het logisch om alle kennis snel bij elkaar te brengen. Denk bijvoorbeeld aan een taskforce of het crisisteam in jouw organisatie dat ontstond tijdens de corona-pandemie. Een zeer effectief en autonoom handelend team. Dit principe waarbij multidisciplinaire teams complexe problemen oplossen, ligt sterk verankerd in het Agile gedachtegoed. Een dergelijk team kan ook eenvoudig gecompliceerde problemen aanpakken. Andersom kan een team dat ingericht is om vooral gecompliceerde problemen aan te pakken niet eenvoudig ook complexe problemen aanpakken.
Wendbare mensen maken wendbare organisaties
Kortom, Lean en Agile kunnen goed naast elkaar bestaan. Om de integratie van Lean en Agile in een organisatie effectief te maken, is het alleen wel essentieel om niet alleen de zichtbare structuren en processen – de bovenstroom – aan te pakken, maar ook de onderliggende waarden, overtuigingen en gedragingen – de onderstroom – die de cultuur van een organisatie vormen.
Dit inzicht in de benodigde balans tussen boven- en onderstroom heeft een cruciale rol gespeeld in het ontwikkelen van onze visie: “wendbare mensen maken wendbare organisaties” en de Filotes PAS en Personal Agility methoden.
Dit betekent dat medewerkers niet alleen worden opgeleid in de principes van Lean en Agile, maar dat zij ook de mindset ontwikkelen die nodig is om deze principes effectief toe te passen en het bijbehorende gedrag laten zien. Denk hierbij aan aspecten zoals:
- Openstaan voor verandering
Verwacht het onverwachte en verwelkom veranderingen als kansen voor verbetering, groei en innovatie. - Continue leer- en verbetercultuur
Moedig een cultuur aan waarin leren en experimenteren wordt gestimuleerd. Zo draag je bij aan het creëren van een omgeving waarin continue verbetering de norm is. - Samenwerking en communicatie
Moedig open communicatie en samenwerking aan. Zorg ervoor dat jouw organisatie sneller en effectiever kan reageren op veranderingen en uitdagingen. - Teamdynamiek
Het bevorderen van een sterke teamdynamiek is cruciaal voor wendbaarheid. Dit betekent het opbouwen van vertrouwen en open communicatie binnen teams. Team-building activiteiten en regelmatige team meetings waarbij iedereen zijn of haar mening kan uiten, dragen hieraan bij.
Conclusie
Lean en Agile zijn geen wondermiddelen die alle problemen oplossen. En het gaat niet om Lean versus Agile, maar veel meer om Lean én Agile.
Kortom, werk jij in een Lean omgeving waarbij nieuwe processen worden ontwikkeld en/of bestaande processen worden verbeterd en zie je dat de voortbrenging en veranderprocessen best complex zijn en niet altijd even voorspelbaar? Wellicht kan Agile je dan helpen.
Wij staan klaar voor je om je te helpen de synergie tussen Lean en Agile te benutten om jouw teams en organisatie naar een hoger niveau te tillen. Bovendien kunnen wij je tools en inzichten bieden om je veranderingsprocessen wendbaar en effectief aan te pakken. Neem vandaag nog contact met ons op en zet de eerste stap naar een slimmere, efficiëntere en effectievere toekomst!
