Wat is de kernrol van de Product Owner, wat zijn de verschillen met de functie Product Manager en hoe kom je tot een praktische invulling die bijdraagt aan een groeiend ondernemerschap in jouw organisatie?
De Product Owner
Regelmatig kom ik de worsteling tegen in organisaties om te komen tot een goede invulling van de Product Owner rol. Dat is ook niet gek. De organisatie is vaak in transformatie naar meer wendbaarheid met de bijbehorende veranderingen in zowel structuur als cultuur.
Overtuigingen die ik vaak hoor zijn:
1. “De Product Owner is de enige beslisser”: Soms wordt gedacht dat de Product Owner de enige is die beslissingen neemt over het product. In werkelijkheid is samenwerking belangrijk, en er is input nodig van het team, stakeholders en andere relevante partijen.
2. “De Product Owner moet alles weten”: Er kan een misvatting zijn dat de Product Owner alle details van het product volledig moet begrijpen. Hoewel een goed begrip essentieel is, is het ook belangrijk om input van experts en het team te waarderen.
3. “Prioriteiten zijn in steen gebeiteld”: Mensen kunnen denken dat eenmaal vastgestelde prioriteiten niet kunnen veranderen. In werkelijkheid moeten prioriteiten flexibel zijn om bij te kunnen sturen op basis van veranderende omstandigheden en feedback van het team, stakeholders en andere relevante partijen.
Het is belangrijk om te erkennen dat de rol van Product Owner een uitdagende en samenwerkingsgerichte inspanning is, waarbij communicatie, flexibiliteit en het vermogen om van feedback te leren cruciaal zijn voor succes.
Omdat de invulling van de rol zo situationeel is en mee dient te veranderen in de transformatie, is de verwarring goed te verklaren. In deze blog de ontrafeling van de verwarring.
Simpele basis
Voor een simpele basis, de kernrol van de Product Owner, stel ik het filmpje “Product Owner in a Nutshell” van Henrik Kniberg voor.
De drie belangrijkste kerntaken die je hieruit kan afleiden zijn:
1. Definieer de Visie:
De Product Owner is verantwoordelijk voor het begrijpen van de behoeften van de stakeholders en het definiëren van de visie voor het product.
2. Prioriteer op basis van waarde en inspanning:
De Product Owner bepaalt samen met de stakeholders en het team wat het meest waardevol is voor het product en de stakeholders. Hierbij hoort ook het nee zeggen en het verwachtingsmanagement met betrekking tot wat wanneer verwacht kan worden.
3. Zorg voor flow in de realisatie van de meeste waarde:
De Product Owner werkt nauw samen met het team en de stakeholders om ervoor te zorgen dat de visie van het product effectief wordt gerealiseerd.
Een belangrijke voorwaarde om het simpel te houden is dat we het hier over een E2E team hebben. Een team dat de klantreis/waardeketen van vraag naar oplevering kan bieden. Vaak is dit niet het geval en is er een samenwerking tussen meerdere teams nodig. Als de verschillende teams elk op zich toch nog een Product Owner hebben en er een overkoepelende Product Owner is voor het resultaat van de samenwerking, dan hebben we al een verschillende invulling van de Product Owner rol te pakken.
Zo kan je een matrix opstellen met op de ene as de product development verantwoordelijkheid en op de andere as het mandaat en de verantwoordelijkheid. In onderstaande figuur is dit weergegeven. Uit het voorbeeld hierboven kan je zowel de Product Owners (POs) van de teams als de overkoepelende PO hierin positioneren. De overkoepelende PO zal rechtsboven de anderen uitkomen, en als een team zullen ze moeten samenwerken.
Product Manager
De Product Manager is vaak een functie in de organisatie, terwijl de Product Owner als rol wordt ingevuld. Dit betekent dat de rol Product Owner bijvoorbeeld door een Product Manager ingevuld kan worden of dat de rol zelfs over meerdere personen/functies verdeeld is. Dit laatste is de invulling die we bij de matrix hierboven hebben beschreven. Of een Product Manager hierin de overkoepelende rol kan invullen is afhankelijk van de positionering in de matrix en wie daar nog meer in staan. Er is geen eenduidig antwoord te geven hier omdat de invulling vaak zo verschillend is.
Ondernemerschap
Voor mij is de Product Owner de inspirator van het ondernemerschap binnen het team/organisatie.
De matrix is een mooi hulpmiddel om het speelveld rondom de Product Owner in kaart te brengen.
In de meeste gevallen zal daar niet slechts één persoon in staan, rechts bovenin.
Het inzicht vanuit het gebruik van de matrix zal gaten zichtbaar maken in de goede invulling van de gemeenschappelijke Product Owner rol.
De namen die een plek krijgen in de matrix hebben allemaal een functie. De Product Managers zijn hier een voorbeeld van. Maar ook managers van afdelingen, project- en programmamanagers en zelfs externe partijen met betrekking tot bijvoorbeeld outsourcing kunnen hier een plek in krijgen.
Breng voor de invulling van de Product Owner rol, de mensen uit het overzicht van de matrix bij elkaar en kom tot een samenwerkingsstructuur.
Tot slot een belangrijk aandachtspunt: met de structuur van de samenwerking ben je er nog niet. De samenwerking ontstaat niet door deze op papier te zetten. Het vergt tijd, aandacht en ondersteuning om de benodigde mindset te laten ontstaan.
Herken je de worsteling om tot een goede invulling van de Product Owner-rol te komen, de verwarring in samenhang met verschillende functies en de behoefte aan groei in ondernemerschap? Neem dan contact met ons op.
