‘Zo’n 80% van alle teams functioneert niet.’
Aldus consultant en bestsellerauteur Patrick Lencioni in zijn boek De vijf frustraties van teamwork. Een pijnlijke statistiek. Zeker in het licht van Agile. Als zelfsturend team ben je immers – meer nog dan in een traditionele setting – van elkaar afhankelijk om autonoom resultaten te boeken. Alleen samen kom je tot de allerbeste oplossingen voor je klant.
Waar gaat het mis? En natuurlijk vooral: wat kun jij zelf doen om dit te doorbreken en jouw team zo effectief mogelijk te laten zijn? Daarover wil ik het met je hebben in deze blog. Want, zo zegt Lencioni: ‘Hoe graag we ook willen samenwerken, een team worden en blijven vereist toewijding en discipline. Het is net als een goed huwelijk. Het gaat niet vanzelf.’
Dit is de basis
Laten we dat huwelijk even als metafoor vasthouden. Als ik jou nu zou vragen wat je het allerbelangrijkste vindt in zo’n serieuze relatie. Wat zou je me dan antwoorden?
Juist: vertrouwen. De ultieme basis voor een sterke onderlinge band. Heel letterlijk vormt dit dan ook het fundament van het piramidemodel van Lencioni.
Ontbreekt die basis van vertrouwen – en dat is dus vaak het geval binnen teams – kun je nog zoveel
- investeren in trainingen over het aangaan van conflicten.
- duidelijkheid geven over de prioriteiten en de koers van de organisatie
- hameren op bijvoorbeeld het halen van deadlines en op topniveau presteren
- of met allerlei strategieën op de proppen komen om de resultaten te verbeteren
Maar dan blijft echt succes uit. Zie de piramide als een soort spel, waarbij je als team steeds een nieuw level bereikt. Tot je uiteindelijk bij de beste resultaten uitkomt.
Het lastige van vertrouwen
Om vertrouwen te kweken of te herstellen kun je gelukkig een hoop doen. Bijvoorbeeld je aan je afspraken houden. Niet roddelen en klagen, maar met elkaar praten. En de tijd en moeite nemen om echt naar elkaar te luisteren. Nieuwsgierig zijn naar wat een ander bezighoudt en nodig heeft.
Je leest dit misschien en denkt: ja, vertel me iets nieuws. Dit weet ik allang. Dat geloof ik. Maar doe je het ook? Breng je het ook echt in de praktijk, of valt er toch nog wel wat winst te behalen?
Want onderling vertrouwen vraagt niet om meer kennis. Het vraagt om meer kwetsbaarheid. Om in actie te komen en (lastige) gesprekken te voeren met elkaar. Laten zien wie je bent. Met de billen bloot te gaan. Te gaan staan voor je eigen behoeften, je grenzen aan te geven, of juist een andere tegemoet te komen, ook als dat voor jou misschien niet gemakkelijk is.
Dat ongemak gaan we als mens liever uit de weg. Bang om kwijt te raken wat we hebben, om afgewezen te worden, of voor de pijn die het op korte termijn met zich mee brengt. Zelfs als de beloning op lange termijn mooi en groot is. Maar om een goed team (of huwelijk) te bouwen, is het echt noodzakelijk.
Boost het vertrouwen
Om in actie te komen en eerste stappen te zetten richting die kwetsbaarheid en het vertrouwen een stevige boost te geven, geef ik je graag een drietal handvatten mee.
1. Zorg dat je elkaar echt leert kennen
Ieder teamlid is meer dan alleen de rol die hij/zij op papier heeft gekregen. Je mag dan bijvoorbeeld Scrum Master zijn, maar daarnaast ben je misschien ook vader, moeder, vriend, vriendin, sportfanaat of foodie. Zorg ervoor dat je elkaar echt als mens leert kennen, ook (of misschien wel juist) op die vlakken waar je voor het eindproduct niks aan lijkt te hebben. Ga een borrel met elkaar drinken. Zorg voor een vast ontbijtmoment op maandag. Dat soort dingen.
2. Ontdek elkaars sterke punten
Net als bij het vorige punt is het maar de vraag of je elkaar echt kent. Of je echt weet wat je aan elkaar hebt. Of je elkaar weet te vinden als het nodig is, op basis van specifieke kwaliteiten. Los van de rol die iemand heeft. Je collega Dave is misschien niet alleen een van de beste developers die je kent, maar kan mogelijk ook luisteren als geen ander. Product Owner Marlies is er misschien juist goed in om de boel op scherp te zetten. Om zo sneller tot een doorbraak te komen.
3. Creëer positieve gezamenlijke ervaringen
We kennen ‘m allemaal. De klassieke teambuilding: vlotten bouwen bijvoorbeeld. Of een escape room. Heel erg leuk en gezellig, maar is het ook echt effectief? De vertaalslag naar de werkvloer is namelijk vaak lastig te maken. Kies daarom eens voor een andere opzet. Bijvoorbeeld door het team samen een bestaand probleem te laten oplossen, of iets te laten maken waarbij ieders (net ontdekte) kwaliteiten kunnen worden benut.
Met het vertrouwen op zak
Heb je het onderlinge vertrouwen versterkt? Klim dan een trede hoger in de piramide en onderzoek wat er nodig is binnen het team om gericht, inhoudelijk het conflict met elkaar aan te kunnen gaan. Om zo langzaam naar boven te klimmen en optimale resultaten te boeken.
Geef dit de tijd die er nodig is. En vergeet ook niet regelmatig gezamenlijke reflectiemomenten in te bouwen. Want – om nog een keer het huwelijk erbij te halen – het werk is nooit helemaal klaar. Er is altijd weer verbetering en een verdiepingsslag mogelijk. Het vertrouwen kan bijvoorbeeld door een ongewenste situatie een deuk oplopen, waardoor het fundament eerst werk nodig heeft, voor je weer door kunt bouwen.
Dat maakt samenwerking uiteindelijk ook zo boeiend. Want het mag dan zoals we bij Lencioni kunnen zien in veel gevallen tot problemen en frustraties leiden, wij geloven bij Filotes vooral dat er dus oneindig veel ruimte is om te groeien en te verbeteren.
Mocht je daar meer over willen weten? Meer inzicht willen in de samenwerking, het vertrouwen en de kansen binnen jouw team? Neem dan eens contact op met ons voor de mogelijkheden.
